Ερώτημα: Πως αντιμετωπίζεται φορολογικά η είσπραξη χρημάτων για τον κοινώς αποκαλούμενο «αέρα» της επιχείρησης;

Ερώτημα: Επιχείρηση με έδρα σε μισθωμένο ακίνητο, συμφωνεί να αποχωρήσει από την έδρα της έναντι αμοιβής (αέρας) που θα εισπράξει από επιχείρησή η οποία στην συνέχεια θα συνάψει νέο μισθωτήριο με τον εκμισθωτή.

Πώς χειρίζεται φορολογικά η είσπραξη χρημάτων για τον λεγόμενο ¨αέρα¨; Θα κοπεί τιμολόγιο? Ποια θα είναι η περιγραφή του? Θα έχει ΦΠΑ? Ποιος ο τρόπος φορολόγησης του?

Συνοπτική Απάντηση

Η καταβολή εφάπαξ ποσού που δεν συνδέεται με την μίσθωση, ως άυλη εμπορική αξία στις μισθώσεις ακινήτων δεν ταυτίζεται με τον όρο "μίσθωμα" αλλά αντιπροσωπεύει αντιπαροχή για παραχώρηση φήμης και πελατείας, της ιδιαίτερης θέσης του μισθίου σε περιοχή που χαρακτηρίζεται ως εμπορικό κέντρο της πόλης ή ανάληψη υποχρέωσης για μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας ή εκμετάλλευσης και δικαιώματος επιλογής μίσθωσης κ.λπ.. Σύμφωνα με τα παραπάνω το αντίτιμο για "άυλη εμπορική αξία" συνιστά αντάλλαγμα αυτοτελούς υπηρεσίας, εκτός της μίσθωσης ακινήτου και επομένως δεν εμπίπτει στην απαλλακτική διάταξη του άρθρου 22, παρ. 1 περ. κστ΄ του ίδιου νόμου και υπόκειται σε ΦΠΑ με συντελεστή 19%» (σημ. πλέον συντελεστής 24%)

Πλήρης Απάντηση

1.  Φ. Εισοδήματος

Κάθε έσοδο της οντότητας θεωρείται ως έσοδο από (την) επιχειρηματική (της) δραστηριότητα. Η αποζημίωση για την παραίτηση από τα μισθωτικά δικαιώματα και την αποχώρηση από το μίσθιο θεωρείται ως ακαθάριστο έσοδο για την οντότητα.

σημείωση: Ο χειρισμός αυτός (ως έσοδο) είχε κοινοποιηθεί από την φορολογική διοίκηση με την ΠΟΛ.1026/30-1-2002 (υπό Ν.2238/1994)

2.  Φ.Π.Α.

2.1  Γενικά

α) Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 8 του κωδ. Φ.Π.Α. (Ν.2859/2000): «1. Παροχή υπηρεσιών, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2, θεωρείται κάθε πράξη που δε συνιστά παράδοση αγαθών, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 έως 7. Η πράξη αυτή μπορεί να συνίσταται ιδίως σε: α) μεταβίβαση ή παραχώρηση της χρήσης ενός αυλού αγαθού, β) υποχρέωση για παράλειψη ή ανοχή μιας πράξης ή κατάστασης.».

β) Ο Δημ. Γκεζάκος στο έργο του για τον Φ.Π.Α., στο Θ.8.33 ανέφερε: «Η καταβολή εφάπαξ ποσού που δεν συνδέεται με την μίσθωση, ως άυλη εμπορική αξία στις μισθώσεις ακινήτων δεν ταυτίζεται με τον όρο "μίσθωμα" αλλά αντιπροσωπεύει αντιπαροχή για παραχώρηση φήμης και πελατείας, της ιδιαίτερης θέσης του μισθίου σε περιοχή που χαρακτηρίζεται ως εμπορικό κέντρο της πόλης ή ανάληψη υποχρέωσης για μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας ή εκμετάλλευσης και δικαιώματος επιλογής μίσθωσης κ.λπ.. Σύμφωνα με τα παραπάνω το αντίτιμο για "άυλη εμπορική αξία" συνιστά αντάλλαγμα αυτοτελούς υπηρεσίας, εκτός της μίσθωσης ακινήτου και επομένως δεν εμπίπτει στην απαλλακτική διάταξη του άρθρου 22, παρ. 1 περ. κστ΄ του ίδιου νόμου και υπόκειται σε ΦΠΑ με συντελεστή 19%» (σημ. πλέον συντελεστής 24%)

γ) Η ΠΟΛ.1179/17-6-1998 αναφέρετε στην αποζημίωση για αποχώρηση από το μίσθιο ως εξής:

ΠΟΛ.1179/17-6-1998 (απόσπασμα)

«Με τη διάταξη της περιπτ. κζ΄ της παρ. 1 του άρθρου 18 του Ν.1642/1986, όπως ισχύει, απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α. οι μισθώσεις ακινήτων.

Η ανωτέρω διάταξη έχει τεθεί κατ΄ εφαρμογή της διάταξης της περιπτ. β΄ του αρθρ. 13 ενότητα Β΄ της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ.

Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ερμηνεύοντας την Κοινοτική αυτή διάταξη ενέκρινε ότι στην έννοια της μισθώσεως ακινήτων περιλαμβάνεται και η λύση της. Συγκεκριμένα κρίθηκε ότι η εκ μέρους του μισθωτή ο οποίος παραιτείται από τα μισθωτικά του δικαιώματα, απόδοση του ακινήτου στη διάθεση εκείνου από τον οποίο έλκει τα δικαιώματα αυτά εμπίπτει στην έννοια της "μισθώσεως ακινήτων" όπως αυτή χρησιμοποιείται στο άρθρο 13, ενότητα Β΄ στοιχείο β΄ της έκτης οδηγίας (77/388/ΕΟΚ), και κατά συνέπεια η αποζημίωση που καταβάλλει ένας συμβαλλόμενος στον αντισυμβαλλόμενο του λόγω της συμβατικής λύσεως της μισθώσεως, δεν υπάγεται σε Φ.Π.Α., εφόσον τα καταβαλλόμενα προς εκτέλεση αυτής της μισθώσεως μισθώματα απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α.

Κατά την ίδια έννοια και υπό τις αυτές προϋποθέσεις δεν υπάγεται σε Φ.Π.Α. και η αποζημίωση που καταβάλλεται εκ του νόμου υποχρεωτικά από τον εκμισθωτή ακινήτου στον μισθωτή σε περίπτωση αναγκαστικής λύσης της μισθωτικής σχέση λόγω έξωσης.

Επομένως με βάση όλα όσα αναπτύχθηκαν παραπάνω κατόπιν της ερμηνείας από το ΔΕΚ των σχετικών Κοινοτικών διατάξεων και για λόγους εναρμόνισης της νομοθεσίας μας προς αυτές, προκειμένου να υπάρξει ενιαία εφαρμογή του Κοινοτικού Δικαίου στα Κράτη - Μέλη, διευκρινίζεται ότι σε κάθε περίπτωση που καταβάλλεται αποζημίωση από τον εκμισθωτή ακινήτου στον μισθωτή σε περίπτωση απομάκρυνσης του τελευταίου από το μίσθιο λόγω συμβατικής ή υποχρεωτικά εκ του νόμου λύσης της μισθωτικής σχέσης τόσο στις αστικές, όσο και στις εμπορικές μισθώσεις, απαλλάσσεται από το Φ.Π.Α.

Με την έκδοση της παρούσας εγκυκλίου παύει να ισχύει κάθε άλλη εγκύκλιος αντιθέτου περιεχομένου. ………..

Επισημαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάγεται σε Φ.Π.Α. το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλλεται από τον εκμισθωτή ακινήτου ή τρίτο στο μισθωτή λόγω λύσης της μίσθωσης συμβατικά ή εκ του νόμου στην περίπτωση που τα προς εκτέλεση αυτής της μίσθωσης μισθώματα υπάγονται στο Φ.Π.Α. κατ΄ εξαίρεση, σύμφωνα με το άρθρο 13 ενότητα β΄ της έκτης οδηγίας (αρθρ. 8 παρ. 2α και δ του Ν.1642/1986) π.χ. καταβολή αποζημίωσης λόγω λύσης της μισθωτικής σχέσης σε βιομηχανοστάσιο κ.λπ.»

2.2  Η περίπτωση του ερωτήματος

Στην περίπτωση του ερωτήματος, τρίτη οντότητα καταβάλλει αποζημίωση στο μισθωτή προς το σκοπό (i) της αποχώρησής του (μισθωτή) από το μίσθιο και (ii) της μίσθωσης του χώρου από την τρίτη- καταβάλλουσα την αποζημίωση οντότητα.

Η εκτίμηση είναι ότι η περίπτωση αυτή εμπίπτει στην παρ. 1.β του άρθρου 8 του Ν.2859/2000 και υπάγεται σε Φ.Π.Α.

Πηγή: e-forologia.gr